Ezberleri bozan araştırma

Türkiye’de de deprem sırasında uygulanması tavsiye edilen ve tatbikatlarda da uygulanılan ‘çök-tutun-kapan’ taktiğinin binanın yıkılması durumunda insanları korumadığı söyleyen bilim insanları, 11 ili etkileyen ve 50 binden fazla insanın hayatını kaybettiği Kahramanmaraş merkezli depremlerde kurtulan insanların büyük bir çoğunluğunun ‘cenin’ pozisyonu sayesinde hayatta kalmayı başardığını ortaya koydu.

BİNA YIKILDIĞINDA SİZİ KURTARMAZ

Acil Tıp uzmanları Dr. Öğretim Üyesi Mustafa Ferudun Çelikmen, Doç. Dr. Sarper Yılmaz, Uzman Dr. Ali Cankut Tatlıparmak ve Prof. Dr. Figen Ünal Çolak’ın ortaklaşa yaptıkları araştırmada, depremde arama kurtarma çalışmalarına katılan uzmanlarla görüşüldü. Araştırma sonuçları da geçtiğimiz günlerde Cambridge Üniversitesi’nin dergisinde yayınlandı. Araştırma sonuçlarını değerlendiren Acil Tıp Uzmanı Dr. Öğretim Üyesi Çelikmen, Türkiye gibi yapı stoğunun zayıf olduğu ülkelerde bina yıkıldığında ‘çök-tutun-kapan’ formülünün işe yaramadığını söyledi.

KURTARDIKLARIMIZIN HEPSİ CENİN POZİSYONUNDAYDI

Aynı zamanda AKUT’un da kurucu başkanı olan, Türkiye ve dünyada sayısız arama kurtarma çalışmasına katılan Çelikmen, “Türkiye faylar üzerinde olan bir deprem ülkesi ve bizim bina stoğumuz maalesef çok zayıf. Bunu son yaşanan depremlerde de gördük. Binalar üst üste pasta gibi çöküyor, kökünden yan yatıyor. Böyle bir yıkımda çök-tutun-kapan yaparak insanlar kurtulamaz” dedi. Çelikmen araştırma sırasında görüştükleri uzmanların da bina yıkıldığı taktirde çök-tutun-kapan taktiğini uygulayarak hayatta kalmayı başaran insan bildirmediklerinin altını çizerek, “Son depremde benim de dahil olduğu ekibin enkazdan sağ olarak çıkardığı 249 kişinin hepsi cenin pozisyonundaydı. Tehlike anında hedef küçültmek gerekiyor. Bu hem yaralanmalara karşı hem de hipotermiye karşı koruyor” dedi.

ALEYNA ÖYLE HAYATTA KALDI

Kahramanmaraş’ta depremden 12 gün sonra enkazdan sağ olarak çıkmayı başaran 17 yaşındaki Aleyna Ölmez’in ‘cenin’ pozisyonu sayesinde hayatta kaldığını anlatan Dr. Çelikmen, bu pozisyonun onu hipotermiden ve ezilmekten koruduğunu anlattı.

SOĞUK SAVAŞTAN KALDI

Çök-tutun-kapan taktiğinin ABD ve Sovyetler arasındaki soğuk savaş döneminden kaldığını anlatan Dr. Çelikmen sözlerini şöyle sürdürdü, “O zaman bir nükleer yarış vardı ve ABD’de insanlar paranoya halindeydi. Öldürücü gama ışınlarından duvara, tuğlaya denk geldiğinde giremediğinden yola çıkarak insanlara cam hizasının altında kalırsanız korunursunuz denildi. Enteresan şekilde soğuk savaş bittikten sonra da depremlerde önlem olarak önerilir hale geldi. İnsanlar depremde yıkılmayacak binalarda düşen eşyalardan zarar görmesinler diyerek uygulamaya alınmış. Ama binanın yıkılma derdi yok. ABD’de ya da Japonya’da böyle ama bizim durumumuz farklı. Bizim binalar harap oluyor, insanlar içerisinde ezilerek ölüyor. Binan sağlamsa tamam ama binadan şüphen varsa o zaman çök-tutun-kapan sizi kurtarmaz. Bunu sorduğumuz uzmanlar da çökme halinde çök-tutun-kapan’ın kurtarmayacağı konusunda hemfikir. Bu bize uymuyor. Türkiye gibi yapı stoğunun bu kadar zayıf olduğu bir ülkede insanların cenin pozisyonu olmaları son şansları olabilir.”

Patronlardunyasi.com