Çocuklarda görülen ishallerin doğru tedavi yapılmadığında hayati tehlikeye neden olabileceğine dikkat çeken Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Uzm. Dr. Murat Çağlar Erol, ishal ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi verdi.
Sıvı alımının önemine dikkat çeken Dr. Erol, “Aralıklı görülen yumuşak kıvamlı dışkılama korkulacak bir şey olmasa da ani başlayan sıvı dışkılamaya ek olarak artmış bağırsak sesleri varsa bu genelde ishal anlamına gelmektedir. Enfeksiyonlar, fazla meyve suyu, uygun olmayan mama kullanımı ve besin alerjileri ishal sebepleri arasında sayılabilir. Bu durumla karşılaştığınızda doktorunuzla iletişim halinde olun ve her seferinde çocuğunuzun yeterli sıvı aldığından emin olun. Hidrasyon burada temel önemi olan kelime. İshalle karşılaştığımız durumda yapılması gereken en önemli adım hidrasyonun sağlanması, yani ishal ile kaybedilen suyun yerine konmasıdır” diye konuştu.
İSHAL Mİ DEĞİL Mİ?
Çocuğun ishal olup olmadığının nasıl anlaşılabileceğini anlatan Uzm. Dr. Erol, “Ani başlayan artmış bağırsak sesleri ile birlikte normalden daha sık yumuşak ve sulu dışkılama başladı ise ishalle karşı karşıyayız demektir. Çocuğun sıvı dengesi bozulmadığı sürece ishallerin çoğu belirgin bir sağlık tehdidi oluşturmaz. Fakat sıvı kaybının önüne geçilemezse durum hastaneye yatıştan hayati tehlikeye kadar uzanan bir yelpazede çocuğunuzun yaşamını tehlikeye sokabilir. İshali gördüğünüz an hidrasyona başlayın, yani bol su içirin” şeklinde konuştu.
İshalin sebeplerinden bahseden Uzm. Dr. Erol, “İshalin sebepleri, viral ya da bakteriyel sindirim sistemi enfeksiyonları, parazitler, antibiyotikler, uygunsuz mama kullanımı, besin alerjisi veya intoleransı ya da zehirlenme olabilir” dedi.
“İSHAL OLAN ÇOCUĞUN SIVI DENGESİ KORUNMALI”
İshal olan çocuğun sıvı dengesinin korunması gerektiğini belirten Uzm. Dr. Erol, “İshal çocuğunuza sıvı kaybettirip, miktarına göre hafif halsizlik, yorgunluktan, hayati tehlike oluşturacak kan basıncı düşüklüğüne kadar uzanan bir yelpazede zarar verir. Bu yüzden ishalle kaybedilen sıvının hızla yerine konması en önemli tedavi basamağıdır. Emzirme döneminde ise emzirmeye devam edin. Okul öncesi dönemde ise ekstra su verin. Verdiğiniz sıvıları kusuyorsa doktorunuzla iletişime geçin” ifadelerini kullandı.
İŞTAHI ARTIRMAK İÇİN DİKKAT EDİLMESİ GEREKENLER
Çocuğun beslenmesinin nasıl olması gerektiğine de değinen Uzm. Dr. Erol, “Normal yediklerinin dışına çıkmayın. Sağlıklı beslenme her durumda olduğu gibi ishal süresinin kısalmasına ve vücudun enfeksiyonla kolay mücadelesine fayda edecektir. Kompleks karbonhidrat içeren gıdalar, yağsız et, meyve ve sebze verilebilir. Çorba ve et suyunun da sıvı kaybının önüne geçmeye faydası olacaktır. Ama çocuğunuzun iştahı normal dönemdeki gibi olmayacaktır. Bu aşamada çocuğu yemesi için zorlamayın. Sıvı alımı yeterli olduğu sürece iştahı da arkadan gelecektir. Yoğurt yedirin. Çalışmalar yoğurdun içinde bulunan bakterilerin ishalin süresini ve miktarını azalttığını göstermiştir. Mümkünse evde mayalanmış yoğurt ilk seçeneğiniz olmalı. İşlenmiş şekerli gıda ve içeceklerden uzak durun. Bu tip yiyecekler suyu bağırsaklara çekip, ishali kötüleştirirler” açıklamasında bulundu.
DOKTORUNUZLA İLETİŞİME GEÇMENİZ GEREKEN DURUMLAR
Doktor ile iletişime geçilmesi gereken durumları da açıklayan Uzm. Dr. Erol, şunları söyledi:
“Çocuğunuz 3 ay veya altında ise, 3 aydan büyük fakat 24 saat geçmesine rağmen halen aynı düzeyde ishali devam ediyorsa, her iki saatte bir dışkılaması oluyor ve beraberinde kusması varsa, kuru ağız, çökmüş bıngıldak, 6 saati geçmesine rağmen bezini ıslatmaması, ağlamasına rağmen gözyaşının akmaması, dışkısının siyah ya da kanlı olması ile tabloya ateşin eşlik etmesi durumlarında doktorunuzla iletişime geçmelisiniz.”
İSHAL GELİŞMEDEN ÖNLENEMEZ Mİ?
İshalin gelişmeden nasıl önlenebileceği konusunda bilgi veren Uzm. Dr. Erol, “Sık el yıkama enfeksiyona bağlı ishallere karşı her zaman en kolay uygulanabilecek defans hattıdır. Hem kendi elinizi hem çocuğunuzun elini en az 15 saniye ılık suyla ve sabunla yıkamak mevcut enfeksiyon etkenlerinin çoğunu elinizden uzaklaştıracaktır. Yemek hazırlama, yedirme öncesinde ve bez değiştirme sonrasında kesinlikle eller yıkanmalıdır. Çocuk büyüdükçe ellerini yüzünden uzak tutması konusunda eğitilmelidir. Oyuncaklar da mikrop taşıma konusunda şüphelilerin başında gelmektedir. Özellikle oyun evleri ve kreşler gibi ortak kullanılan oyuncakların olduğu ortamlarda hijyen kurallarına ekstra özen gösterilmelidir. İshali olan çocuklar mümkünse evde dinlendirilmeli, bu ortamlardan uzak tutulmalıdır. Eve gelen oyun arkadaşlarından önce ve sonra hem oyuncaklar hem de oyun alanı temizlenmelidir” diyerek sözlerini noktaladı.
