Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Murat Kurum, “Ülkemizde tek bir sağlıksız yapı bırakmayacak Türkiye Yüzyılı’nı, Dirençli Toplum ve Dirençli Şehirlerin Yüzyılı” yapmak için gayretlerimizi sürdüreceğiz.” dedi.
Kurum, Adıyaman’da düzenlenen “Asrın İnşası ve İhyasında İkinci Yıl” basın buluşmasında yaptığı konuşmada, 6 Şubat 2023’te Anadolu topraklarının tarihinin en büyük felaketlerinden birine tanıklık ettiğini, millet olarak çok derin bir acı yaşandığını söyledi.
Merkez üssü Kahramanmaraş’ın Pazarcık ve Elbistan ilçelerindeki 7,7 ve 7,6 büyüklüklerindeki depremlerin şiddeti ve kapsadığı alan açısından yakın tarihte eşi benzeri görülmemiş bir felaket olarak kayıtlara geçtiğini anımsatan Kurum, 100’den fazla ülkenin yüzölçümünden büyük ve 108 bin kilometrekarelik alanı etkileyen asrın felaketinin 7’si büyükşehir olmak üzere 11 ilde büyük yıkımlara yol açtığını ifade etti.
Kurum, nüfusun yüzde 16’sına denk gelen 14 milyon vatandaşın, bu acı tablodan ağır bir şekilde etkilendiğini, binlerce vatandaşın toprağa verildiğini aktardı.
“YAKLAŞIK 2,5 MİLYON VATANDAŞIMIZ FARKLI İLLERE GÖÇ ETMEK DURUMUNDA KALDI”
Depremlerin, Türkiye’nin 1 yıllık Gayri Safi Yurtiçi Hasılası’nın yaklaşık yüzde 10’una denk gelen 104 milyar dolarlık hasar oluşturduğuna dikkati çeken Kurum, “Enerji, iletim, havalimanı, yollar, köprüler, su kanalizasyon hatları gibi altyapı tesisleri yine kamu ve özel sektöre ait hizmet binaları hasar gördü. Deprem sonrasında yaklaşık 11 ilde yaşayan yaklaşık 2,5 milyon vatandaşımız farklı illere göç etmek durumunda kaldı” ifadelerini kullandı.
Türkiye’nin en öncelikli meselesinin, deprem bölgesinin süratle yeniden ayağa kaldırılması olduğuna dikkati çeken Kurum, şöyle devam etti:
“Türkiye’deki her 5 çocuğumuzdan biri burada yaşıyor. Ülkemizde, çalışan her 100 kardeşimizden 13’ü ekmeğini burada kazanıyor. Bu bölge adeta bölgemizin ekonomimizin lokomotifi konumunda. Yani deprem bölgesi, böylesine kıymetli, böylesine değerlidir. Bu yüzden diyorum ki deprem bölgesinin geleceği Türkiye’nin geleceğidir, istikbalidir.”
“ASRIN İNŞASINI” GERÇEKLEŞTİRİYORUZ”
Bakan Kurum, deprem bölgesini ve Türkiye’yi olası afetlere karşı dirençli hale getireceklerini belirterek, “Ülkemizde tek bir sağlıksız yapı bırakmayacak Türkiye Yüzyılı’nı, Dirençli Toplum ve Dirençli Şehirlerin Yüzyılı yapmak için gayretlerimizi sürdüreceğiz. Bu kapsamda, Cumhurbaşkanımızın liderliğinde, dünyada eşi benzeri görülmemiş bir hızla “asrın inşasını” gerçekleştiriyoruz. Asrın inşası diyoruz çünkü gerçekten tarihte böyle bir inşa seferberliği yaşanmamış” dedi.
Kurum, 2024 sonu itibarıyla 11 ilde toplamda 201 bin 580 bağımsız bölümü, tüm sosyal donatılarıyla, parkları, bahçeleriyle birlikte afetzede vatandaşlarımıza teslim ettiklerini söyledi.
UYDU KENTLERİN İNŞASI DEVAM EDİYOR
Deprem bölgesinde yer alan bazı illerde yeni uydu kentler inşa ettklerini belirten Kurum, şu bilgileri paylaştı:
“Adıyaman İndere’de 5 milyon metrekare alanda Türkiye’nin en büyük şantiye sahasını kurduk. Malatya İkizce bölgesinde iki etaptan oluşan projemizde yaklaşık 28 bin konutun inşasına devam ediyoruz. Yine Hatay’da Antakya, Gülderen mahallemizde 4 bin konutluk yeni bir kent kuruyoruz. Kahramanmaraş Azerbaycan Mahallesi’nde Türkiye’ye örnek bir kentsel tasarım projesini yürütüyoruz. Bu örnek projeyi bu yıl içerisinde tamamlayıp vatandaşlarımıza teslim edeceğiz.”
Deprem dönüşümünün Türkiye için adeta yeni bir milli mücadele olduğunu vurgulayan Kurum şu ifadeleri kullandı:
“Attığımız her adım, güçlü ve büyük Türkiye idealimizin bir nişanesidir. Deprem bölgesine yönelik hükümetimiz bugüne kadar 2 trilyon lirayı aşan bir bütçeyle yatırım gerçekleştirdi. 2025’te bu felaketin etkilerini tamamen ortadan kaldırmak için 584 milyar liralık kaynağı ilgili kamu, kurum ve kuruluşlarımıza aktardık.”
“BİR ALTYAPI YATIRIMINI GERÇEKLEŞTİRİYORUZ”
Bakan Kurum, ekonomi, sanayi, ticaret, tarım, altyapı ve sosyal projeler gibi birçok alanda bölgenin yeniden canlanmasını sağladıklarını belirterek, “Yerinde Dönüşüm projesiyle vatandaşlarımızın talepleri çerçevesinde 750 bin lira hibe ve 750 bin lira kredi ve 40 bin lira proje desteği veriyoruz. Bu kapsamda, 23 milyar lira kaynağı bölgemize aktardık. Hem şehirlerimizin fiziksel dokusunu hem de manevi ruhunu yeniden ayağa kaldıracak. Orada komşularıyla birlikte inşasını yapabileceği bir imkanı da milletimize sunmuş oluyoruz” dedi.
Deprem bölgesinde yaptıkları vizyon projelerle şehirlerin altyapısını unutmadıklarını vurgulayan Kurum, içme suyu, kanalizasyon, arıtma tesisi gibi birçok altyapıyı konutlarla birlikte inşa ettiklerini söyledi.
Kurum, toplam uzunluğu 11 bin kilometreyi aşan içme suyu, kanalizasyon ve yağmur suyu hattını yenilediklerini belirterek, “Türkiye’nin toplam çevre uzunluğu kıyıları ile birlikte 11 bin kilometre. Bugün deprem bölgesinde, Türkiye’nin çevresini kapsayacak büyüklükte bir altyapı yatırımını da bu sayede gerçekleştirmiş oluyoruz. Bizler sadece altyapı ve konut inşa etmiyoruz. Tarihimizin izlerini, medeniyetimizin ruhunu ve ecdadımızdan aldığımız emaneti de yaşatmaya devam ediyoruz” diye konuştu.
Konutlar ve iş yerleri kadar önemsedikleri Malatya’da ecdat yadigarı Söğütlü Cami, Tarihi Bakırcılar Çarşısını, kent meydanını yeniden ayağa kaldırdıklarını anlatan Kurum, Hatay’da tarihi Meclis Binasının yıkıldığını onun da bitme aşamasına geldiğini söyledi.
Asi Nehri’nin her iki tarafında kentsel tasarım projesi çerçevesinde eserleri ayağa kaldıklarını ifade eden Bakan Kurum, Habibi-i Neccar ve Ulu Cami’yi, Antakya’nın tarihi caddelerini bu kapsamda inşa ettiklerini söyledi. Kurum, Kurtuluş Caddesi’ni ve Kapalı Çarşı’yı da aslına uygun bir şekilde inşa ettiklerini belirtti.
İskenderun Sahil Projesini de çok önemsediklerini belirten Kurum, “303 bin metrekarelik alanda bölgenin cazibe merkezi olacak. Burası deprem sonrasında 1,5 metre kadar çökmüştü. Ulaştırma Bakanlığımız tahkimatını gerçekleştirdi. Biz de Hatay’a, İskenderun’a, Defne’ye, Antakya’ya ve bölgeye hizmet edecek bir regrasyon yaşam projesini başlattık. İnşallah, bu yıl içerisinde bu projeyi de tamamlamak arzusu içerisindeyiz. Kahramanmaraş’ta, Toptancılar Sitesi’nin inşa faaliyetlerini yürütüyor, Demirciler Çarşısı’nı da aslına uygun bir şekilde inşa faaliyetlerini yürütüyoruz” diye konuştu.
ERDOĞAN KATILACAK
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılımıyla yarın Adıyaman’da anahtar teslim törenlerinin yapılacağını hatırlatan Kurum, “Hem yapmış olduğumuz projelerimizi milletimize aktaracağız. Burada deprem şehitlerimizi anacağımız, yaptığımız projelerimizi milletimize aktaracağımız ve onların mutluluklarına ortak olacağımız programı yarın düzenleyeceğiz” dedi.
Adıyaman’da İndere bölgesinde, merkezde, Örenli’de ve ilçelerde inşa faaliyetlerinin devam ettiğini aktaran Kurum, Adıyaman’da yeni bir meydan kazandırmak için de vatandaşlardan gelen talepler doğrultusunda yeni bir meydan projesini de Adıyaman’a kazandırdıklarını söyledi.
Bakan Kurum, Ulu Cami’nin restorasyon sürecinin de Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından yürütüldüğünü anlattı.
“VATANDAŞIMIZIN İSTEMEDİĞİ HİÇBİR İŞE İMZA ATMADIK”
6 Şubat depreminin acılarının hep birlikte yaşandığına dikkati çeken Kurum, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Ben de depremin ilk saatlerinde buradaydım. 11 ile gittim, birçok köye gidip bizzat yerinde nerede yapılması gerekiyor, vatandaşımızın bizden talebi nedir? Gerek enkaz kaldırma sürecinde gerek hasar tespit sürecinde burada milletimizle omuz omuza bu mücadeleyi vermiş biriyim. Şimdi de bir baba nasıl evladının doğumunu, çocukluğunu ve seyrederken heyecan duyar ya biz de bu projeleri tamamlarken burada inşa faaliyetleri yürütülürken milletimize anahtarları teslim edilirken, esnafımız iş yerlerini açarken bugün böyle inşa faaliyetlerinin yükseldiğini görünce biz de gerçekten büyük bir huzur ve mutluluk yaşıyoruz. Bu konutları teslim etmek bizim devlet olarak görevimizdir. Namusumuzdur, şerefimizdir.”
23 yıldır en hızlı ve en doğru işleri nasıl yaptılarsa şimdi de var güçleri ile çalıştıklarını vurgulayan Bakan Kurum, konuşmasını şu sözlerle tamamladı:
“Vatandaşımızın istemediği hiçbir işe imza atmadık. Vatandaşımızın bizden ne istiyorsa orada olduk. Ona destek vermeye çalıştık. Bundan sonra da aynı anlayışla çalışacağız. Tam bir gönül rızası ve dualarla deprem bölgemizi ve ülkemizi inşallah çok daha güçlü yarınlara hep birlikte taşıyacağız. Depremzede kardeşlerimizin elini bir an olsun bırakmayacağız.”
ADIYAMAN’IN DEPREM RAPORU
Öte yandan, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD), deprem felaketinin Adıyaman raporunu yayımladı.
